طرح وساختمان | |||
[ سه شنبه 91/1/1 ] [ 6:10 عصر ] [ رحمت الله نوریان ]
[ نظرات () ]
تاریخچه ساخت و کاربرد بتن سبک
بتنهای سبک از دیدگاه مقاومتی در سه دسته طبقهبندی میشوند که عبارتند از بتن سبک غیرسازهای، بتن سبک سازهای و بتن سبک با مقاومت متوسط که در ادامه به آن پرداخته می شود.بتن سبک غیرسازهای که معمولاً به عنوان جداسازهای سبک مورد استفاده قرار میگیرد، دارای جرم مخصوص کمتر از 800 کیلوگرم بر مترمکعب است. با وجود جرم مخصوص کم، مقاومت فشاری آن حدود 35/0 تا 7 نیوتن بر میلیمترمربع میباشد. از معمولیترین سنگدانههای مورد مصرف در این نوع بتن می توان به پرلیت (نوعی سنگ آذرین) و ورمیکولیت (مادهای با ساختار ورقهای شبیه لیکا)اشاره کرد. بتنهای سبک سازهای دارای مقاومت و وزن مخصوص کافی میباشند، به گونهای که می توان از آنها در اعضای سازهای استفاده کرد. این بتنها عموماً دارای جرم مخصوصی بین 1400 تا 1900 کیلوگرم بر مترمکعب بوده و حداقل مقاومت فشاری تعریف شده برای آنها 17 نیوتن بر میلیمتر مربع (مگاپاسکال) می باشد. در بعضی حالات امکان افزایش مقاومت تا 60 نیوتن بر میلیمتر مربع نیز وجود دارد. در مناطق زلزله خیز، آییننامهها حداقل مقاومت فشاری بتن سبک را به 20 نیوتن بر میلیمتر مربع محدود میکنند. بتنهای سبک با مقاومت متوسط، از لحاظ وزن مخصوص و مقاومت فشاری در محدودهای بین بتنهای سبک غیرسازه ای و سازهای قراردارند، به گونهای که مقاومت فشاری آنها بین 7 تا 17 نیوتن بر میلیمترمربع و جرم مخصوص آنها بین 800 تا 1400 کیلوگرم بر مترمکعب می باشد. 1-1- بتن سبک غیرسازهای این نوع بتنها با جرم مخصوصی معادل 800 کیلوگرم بر مترمکعب و کمتر، به عنوان تیغههای جداساز و عایقهای صوتی در کف بسیار مؤثر هستند. این نوع بتن میتواند در ترکیب با مواد دیگر در دیوار، کف و سیستمهای مختلف سقف مورد استفاده قرار گیرد. مزیت عمده آن، کاهش هزینههای لازم برای تهویهی گرمایی یا سرمایی فضاهای داخلی ساختمان و کاهش انتقال صوت بین طبقات و فضاهای ساختمان می باشد. بتنهای سبک غیرسازهای بر اساس ساختارداخلی میتوانند به دو گروه جداگانه تقسیمبندی شوند. دسته اول بتنهای اسفنجی که در حین ساخت آنها با ایجاد کف، حبابهای هوا در خمیر سیمان یا در ملات سیمان - سنگدانه ایجاد می گردد. کف مورد نظر یا از طریق مواد کفزا در حین اختلاط تولید شده و یا به صورت کف آماده به مخلوط اضافه میشود. بتن اسفنجی میتواند جرم مخصوصی تا حدود 240 کیلوگرم بر مترمکعب داشته باشد. دسته دوم بتن با سنگدانه سبک یا به اختصار بتن سبکدانه است که با استفاده از پرلیت، ورمیکولیت منبسط شده و یا دیگر سبکدانه های طبیعی و مصنوعی ساخته میشوند. جرم مخصوص خشک این مخلوط بین 240 تا 960 کیلوگرم بر مترمکعب میباشد. امروزه اضافه کردن ریزدانههایی با وزن معمولی، موجب افزایش وزن بتن و مقاومت آن می شود، لیکن به منظورحصول خواص عایقبندی حرارتی (ضریب انتقال حرارت پایین)، حداکثر جرم مخصوص به 800 کیلوگرم در مترمکعب محدود میگردد. هنگام ساخت و استفاده از بتن سبک غیرسازهای، سعی بر این است که با کاهش وزن بتوان خصوصیات عایق حرارتی را افزایش داد، اما ذکر این مطلب ضروری است که باکاهش وزن مخصوص بتن، مقاومت آن نیز کاهش مییابد. مقاومت فشاری و وزن مخصوص بتن، ارتباط نزدیکی با هم دارند و با افزایش وزن مخصوص، بالطبع باید مقاومت بالاتری را انتظار داشت. با توجه به مقاومت به دست آمده از این نوع بتن، محل کاربرد آن تعیین می گردد. به عنوان مثال بتنهایی با مقاومت فشاری حدود 7/0 نیوتن بر میلیمترمربع و کمتر برای عایقسازی لولههای بخار زیرزمینی مناسب هستند و از بتنهای با مقاومت بالاتر تا حدود 5/3 نیوتن بر میلیمتر مربع در پیادهروها استفاده می شود. باید توجه داشت که انقباض بتنهای سبک در هنگام خشک شدن در اکثر موارد و به خصوص در موارد حذف سنگدانههای درشت از مخلوط، همواره مشکلساز است. 1-2- بتن سبک با مقاومت متوسط بتنهای سبک موجود در این طبقه عمدتا از نوع بتنهای سبکدانه و بتنهای با ساختار باز می باشند. به عبارت دیگر برای کاهش چگالی بتن از سنگدانه های سبک طبیعی یا مصنوعی استفاده شده است. سبکدانه های مورد استفاده در بتنهای سبک با مقاومت متوسط معمولا از یکی از روشهای آهکی شدن (تکلیس)، سنگدانهی کلینگر، محصولات منبسط شدهای نظیر روبارههای منبسط شده، خاکستر بادی، شیل و اسلیت یا سنگدانههای تولیدی از مصالح طبیعی مانند پوکه سنگهای آذرین و سنگهای آذرین متخلخل (توف) تولید میشوند. جرم مخصوص بتن ساخته شده با سنگدانههای فوق بین 800 تا 1400 کیلوگرم بر مترمکعب است. کاربرد مواد افزودنی نظیر تسریع کنندهها و روانکنندهها میتواند در تغییر مقاومت بتنهای ساخته شده با سنگدانههای تولید شده از روشهای مذکور موثر باشد. کاربرد این بتنها معمولا در بلوکهای مجوف بتنی، کف سازیها و موارد مشابه است. 1-3- بتن سبک سازه ای بتنهای سبک سازه ای بتنهایی هستند که علی رغم دارا بودن چگالی کمتر از 2000 کیلوگرم بر مترمکعب، مقاومت فشاری بیش از 17 مگاپاسکال دارند. ساخت این بتنها صرفا با استفاده از سنگدانه های سبک و مقاوم امکان پذیر است. تمام بتنهای سبک سازه ای از خانواده بتن های سبکدانه می باشند که در آن برای کاهش وزن مخصوص بتن از سنگدانه های سبک استفاده شده است. به این دلیل بعضا از عبارات بتن سبکدانه و بتن سبک سازه ای برای بیان یک مفهوم استفاده می شود. در بتنهای سبکدانه سازهای از سنگدانههایی استفاده میشود که بتن ساخته شده مقاومتی بیش از 17 مگاپاسکال و جرم مخصوصی کمتر از 2000 کیلوگرم بر مترمکعب را دارا باشد. سنگدانههایی که این شرایط را عموماً برآورد میکنند و طبق استاندارد ASTM-C330 برای ساخت بتن سبک سازهای مورد استفاده قرار می گیرند، عمدتا عبارتند از: الف) شیل، رس و اسلیت منبسط شده در کورهی دوار ب)سنگدانه هایی که از فرآیند های کلوخه ای شدن به دست می آیند ج) سربارههای منبسط شده د) پوکههای معدنی هـ) پوکههای صنعتی و) خاکستر بادی ته نشین شده تأمین مقاومت فشاری معادل 20 نیوتن بر میلیمترمربع و بیشتر با بعضی از این سنگدانهها امکانپذیر است. شرایط سایر سنگدانهها نیزطوری است که قادر به حصول حداقل مقاومت فشاری مقرر شده برای بتن سبک سازهای میباشند. همانطور که پیش از این ذکر شد، مقاومت بتن سبک تابعی از جرم مخصوص آن است. باید توجه داشت که جرم مخصوص بتن عمدتاً متأثر از جرم مخصوص سنگدانههای مصرفی است، به گونهای که استفاده از مصالح سبکتر موجب کاهش وزن مخصوص بتن می شود. ولی استفاده از مصالح سنگینتر از سبکدانهها، لزوماً باعث افزایش مقاومت بتن ساخته شده نخواهد شد. بیشترین مقاومت بتن سبکدانه معمولا وقتی حاصل می شود که از سبکدانه های ساخته شده از شیل، رس و اسلیت منبسط شده در فرآیند کوره دوار برای سبک سازی چگالی بتن استفاده گردد.
پیشینه بتن سبک در ایران: تولید بتن سبک در ایران تا سالهای اخیر به صورت سنتی با استفاده از دانههای سبکی چون رس شکفته، سنگ پا، پوکه معدنی و یا بتنهای گازی تولید می گردید که هرکدام معایبی از نظر جذب رطوبت، تخریب طبیعت و محدودیت عرصه کاربرد، دارا می باشند. اما امروزه با تزریق هوا در داخل اختلاط ماسه و سیمان، امکان سبک نمودن وزن آن هرچه بیشتر فراهم و اختلاطهای کم وزن (300 تا 1700 کیلوگرم بر مترمکعب) تحت نام بتن سبک هوادار Foamed Concrete تولید میگردد.
[ سه شنبه 91/1/1 ] [ 5:55 عصر ] [ رحمت الله نوریان ]
[ نظرات () ]
نگاه اجمالیآهک و گچ ، از جمله موادی هستند که کارآیی آنها از دوران باستان ، توسط بشر شناخته شده است و از آنها در ساختن انواع بناها ، استفاده میشد. موادی مانند آهک ، ساروج و سیمان برای اتصال محکمتر قطعات سنگ و یا چوب بکار گرفته میشد. مفاهیم آهک مرده و آب آهکهرگاه بر روی اکسید کلسیم (آهک زنده) ، آب ریخته شود، بر اثر واکنش با آب ، گرما ایجاد میکند که موجب بخار شدن قسمتی از آب میشود. در این عمل ، آهک بر اثر جذب آب ، متورم شده ، سپس بهصورت گرد سفیدی در میآید که اصطلاحا «آهک مرده» نامیده میشود، (زیرا در تماس با آب ، دیگر واکنشی از خود نشان نمیدهد) و این عمل را شکفته شدن آهک نیز میگویند. انواع آهکمعمولا از سه نوع آهک در کارهای ساختمانی استفاده میشود. آهک چرب یا پر قوهاین نوع آهک ، حدود چهار درصد ناخالصی همراه دارد و مهمترین ویژگی آن این است که در تماس با آب بهشدت شکفته میشود و حجم آن تا حدود 2.5 برابر مقدار اولیهاش افزایش مییابد. مخلوط آن با شن در تماس با گاز کربنیک بهسرعت خود را میگیرد و سفت میشود، (به مدت 15 روز در مجاورت هوا). از اینرو ، آهک چرب را آهک هوایی نیز میگویند. آهکهای کم قوهاین نوع آهک از سنگ آهکهایی که 5 تا 6 درصد آهک دارند، تولید میشود و ناخالصیهای عمده آن را اکسید آهن (II) (گل اُخری) ، اکسید سیلیسیم (سیلیس) و اکسید آلومینیوم (آلومین) تشکیل میدهد. از ویژگیهای این نوع آهک آن است که بهکندی شکفته میشود و ملاط حاصل از مخلوط آن با شن ، بهآرامی در هوا سفت میشود.
آهکهای آبیاین نوع آهک ، معمولا از سنگ آهکهایی که حدود 6 تا 22 درصد گل رس دارند، تهیه میشود. از ویژگیهای مهم این نوع آهک آن است که دور از هوا و حتی در زیر آب ، به آهستگی سفت میشود، در تماس با آب خیلی شکفته میشوند و با آب خمیر کمچسب تولید میکند. بطور کلی ، میتوان این نوع آهکها را حد واسط بین آهکهای هوایی و سیمان دانست. روشهای تهیه آهکروش تهیه کلی آهک ، همان حرارت دادن سنگ آهک (کربنات کلسیم) تا دمای 1000 تا 1200 درجه سانتیگراد است. البته ، هر چه دما بالاتر باشد و گاز دیاکسید کربن حاصل ، بهتر از محیط خارج شود، عمل تجزیه سنگ آهک بهتر صورت میپذیرد. اما بطور کلی ، تهیه انواع آهک متفاوت است که در اینجا به چند نمونه اشاره میشود. تهیه آهک معمولیبرای تهیه این نوع آهک ، از کورههای ثابت و غیره پیوسته یا از کورههای مکانیکی استفاده میشود.
مرحل تهیه آهکهای آبیبرای تهیه این نوع آهک مراحل زیر به ترتیب انجام میگیرد. تجزیه سنگ آهکدر این مرحله ، به روشی که برای تهیه آهک گفته شد، عمل میشود. با این تفاوت که سنگ آهک انتخاب شده است، باید مقدار قابل ملاحظهای خاک رس همراه داشته باشد. شکفته کردندر این مرحله با دقت و مهارت کافی ، آن اندازه آب به آهک زنده اضافه میشود که فقط اکسید کلسیم هیدراته شود و سیلیکاتها و آلومینات کلسیم آب جذب نکنند و به صورت بلورهای هیدراته در نیایند. برای این منظور اضافه کردن آب را باید در دمای 250 تا 400 درجه سانتیگراد انجام داد، زیرا در این دما ، سیلیکاتها ، آب جذب نمیکنند.
الک کردنآهک را پس از شکفته شدن باید از الکهای ویژهای عبور داد و بر اساس اندازه ذرات ، آن را به صورت زیر دستهبندی کرد:
کاربردهای مهم آهکآهک کاربردهای زیادی در کارهای ساختمانسازی و تهیه فرآوردههای صنعتی و شیمیایی دارد که به بسیاری از آنها اشاره میکنیم:
[ سه شنبه 91/1/1 ] [ 7:58 صبح ] [ رحمت الله نوریان ]
[ نظرات () ]
|
|||
[قالب وبلاگ : سیب تم] [Weblog Themes By : SibTheme.com] |