((رحمت الله نوریان بید گلی))
((09133618623))
متناسب با پیشرفت تکنولوژی ساختمان در جهان ، بعضی از کشورها در این زمینه پیشرفت قابل توجهی نداشته است در حالیکه با وجود امکاناتی از جمله نیروی کار جوان و تحصیل کرده ، مراکز تحقیق و توسعه ، نوآوری و مصالح و ماشین آلات گوناگون هنوز با استفاده از روش سنتی به ساخت و ساز ادامه می دهد که این روش دارای معایب بسیاری از جمله گران بودن قیمت تمام شده ساختمان ، بالا بودن وزن مرده ساختمان ، سرعت پایین در ساخت و ساز ، پایین بودن کیفیت و ایمنی و غیره می باشد ، استفاده از مصالح سنتی و قدیمی رایج ، ساختمان را سنگین و اجرای کار را طولانی تر میکند ، تیرچه بلوک ، آجر مجوف قطعات بتنی ، موزائیک و سایر مصالح متداول ، بار مرده را بالا برده ، هزینه ساختمان راگران و مقاومت آن را در مقابل زلزله کم می کند در ضمن ساختمان های پیش ساخته بتنی نیز پاسخگوی نیازهای موجود نمی باشند ، زیرا در تحولات ساختمان سازی و فناوری های آن مواردی وجود دارد که تا کنون به آنها توجه کافی نشده است که خلاصه آن را به شرح زیر می توان مطرح کرد .
1- چگونه مدیریت کنیم؟
2- چه طرحی را انتخاب کنیم؟
3- معلومات چیست و مجهولات کدام است؟
4- نوع ساختمان را تعیین کنیم.
5- کیفیت تا چه حد مهم است؟
6- چه مصالحی انتخاب کنیم؟
7- به جزئیات بیشتر توجه کنیم.
8- برای مشتری ایجاد هر نوع تغییر امکان پذیر باشد. به طور مثال تغییر و جابجایی یک دیوار جداکننده (Partition ) میسر باشد.
9- قیمت مهم است باید رضایت خریدار را جلب نمود.
10- بتن ، آهن و گچ باید درست مصرف شود.
11- ساخت و ساز ساختمان را درست انجام دهیم.
12- کار را مرحله به مرحله انجام دهیم ، از یک شروع کنیم تا به صد برسیم و سوار کار باشیم و آن را هدایت کنیم و آنگونه نباشد که کار هدایتگر ما باشد.
13- بهترین و بدترین بتن شامل آب، ماسه، سیمان، شن و آرماتور است. کیفیت در اختیار ماست ، اگر دقت کنیم کار درست انجام می شود.
14- بیشتر نارسایی ها ، کیفیت، زمان، هزینه و ایمنی بستگی به مدیریت دارد . آیا می توان مدیر خوبی بود ؟ توجه داشته باشیم که رئیس با مدیر متفاوت است ، ما رئیس زیاد داریم ولی مدیر خوب کم داریم . در مدیریت: طرح، اجرا، آموزش، تحقیق و تصحیح حائز اهمیت است.
15- از بین بردن تصورات غلط مانند اینکه ساختمان های بتنی با دوامتر از ساختمان های چوبی هستند.
16- آهن ، بتن و گچ مصالح اصلی موردنیاز می باشند.
17- باید مصالح را استاندارد و درست انتخاب کنیم . برای این کار مدیریت خوب لازم است ، نه ریاست .
18- باید مصالح را دقیقاً کنترل کنید . کیفیت خوب تاثیر زیادی در قیمت مصالح ندارد .
چه روشهایی برای انواع ساختمان ها مناسب است ؟
? برای ساختمان های تجاری ، اداری ، صنعتی ، آموزشی ، بیمارستان ، آپارتمان سازی و انبوه سازی Tilt – Up روش مناسبی است .
? ساختمان های مسکونی ، ویلا و آپارتمان تا چهارطبقه با Wood Stud (چوبی) و تا هفت طبقه با Metal Stud (فلزی ) مناسب می باشد .
? ساختمان های بلند اعم از اداری ، مسکونی و هتل ها با سیستم اسکلت فلزی پیش ساخته پیچ و مهره ، سقف های سبک فلزی یا چوبی ، دیوارهای Metal Stud و استفاده از Isolator و دمپرهای ضد زلزله ، بار مرده ساختمان ها را به مراتب کم می کنند و در نتیجه وزن ساختمان کاهش می یابد .
1- اجرای ساختمان با ورش Tilt – Up به شرح زیر می باشند :
از زمانی که برای اولین بار دیوارها یا اجزای ساختمان روی دال کف در محل ریخته وبرپا شدند حدود یک قرن می گذرد . روش مذکور آهنگ رشد یکنواختی داشت تا اینکه امروز در دهه 1940 به خاطر تحول در ساخت جرثقیل های متحرک و کامیون های بتن آماده دگرگون شد .
چرا Tilt – Up :
مزایای Tilt – Up بسیار زیادند . سرعت ساخت ، صرفه اقتصادی ، دوام و انعطاف پذیری در طراحی ، مهمترین دلایل مستند برای اجرای ساختمان ها با روش Tilt – Up می باشند .
موارد بکارگیری : Tilt –Up
این روش درساخت فروشگاههای زنجیره ای ، مجتمع های اداری ، مراکز خرید انبارهای کالا ، ساختمان های صنعتی ، مدارس ، هتل ها ، آپارتمان ها به کار گرفته می شود .
مزایای Tilt –Up
1- طراحی و اجرای سریع بسیاری از مراحل ساخت به روش Tilt – Up با فشرده کردن برنامه زمان بندی ، به صورت همزمان انجام می شود . برنامه ریزی مناسب ، امکان ساخت و نصب سیستم نهایی ساختمان را در یک دوره کوتاه آماده می کند . نقل و انتقال سریع ، ایمن و راحت بر روی دال کف بتن ریزی شده باعث صرفه جویی در وقت و هزینه می گردد . برای بتن ریزی از نیروی کار و بتن آماده موجود در محل استفاده می شود .
کاستن هزینه
در اجرای ساختمان ها با روش Tilt – Up هزینه های حمل و نقل ، مصالح ، نیروی انسانی ماهر ، داربست و سایر هزینه ها با سهولت بیشتری قابل کنترل هستند چون متغیرهای محدود و انگشت شماری در Tilt-Up وجود دارد . بتن آماده در دسترس ، آرماتوربندی راحت ، نیروی کار محلی از جمله این متغیرها می باشند .
با چرخه سریع ساخت که کاربری سریع را ممکن می سازد ، جریان نقدینگی را برای پیمانکار و کارفرما بهبود می بخشد .
نوآوری ، نیروی محرکه رشد Tilt-Up می باشد . تولید کارآمد ، نماسازی زیبا ، مصالح بهتر مبین آن است که Tilt-Up در انواع مختلف ساختمان و در هرجایی قابل استفاده است . برنامه ریزی صحیح و استفاده از کامپیوتر در طراحی و جانمایی پانل ها امکان ایجاد تغییرات به هنگام را در این سیستم فراهم می آورد .
پانل ها روی کف پرداخت شده اجرا شده باعث حذف قالب های عمودی ، داربست بندی و مشکلات آب و هوایی محل می شود . نیروی کار کمتر و صرفه جویی در زمان اجرای پروژه امکان به وقوع پیوستن اتفاقات پیش بینی نشده را به حداقل می رساند .
پانل های Tilt-Up می تواند با طرح های متنوع معماری ساخته شود :
? بتن رنگ شده و نقاشی روی آن همراه با خطوط نما ترکیب مناسبی را در نما ایجاد می کند.
? زمینه ها می توانند با استفاده از خطوط تزئینی یا مصالح رایج تزئین شوند .
? نمای اکسپوزرومی می تواند جهت نماسازی هنری استفاده شود .
? با استفاده از قالب طراحی شده می توان نمای مشابه نمای آجری ایجاد نمود .
? رنگ آمیزی و نماکاری ساده می تواند فضای سه بعدی را در سطح بتن ایجاد کند .
نمای ساختمان منحصراٌ می تواند محدود به ابتکار طراح ساختمان باشد . یعنی می توان نمای کاملاً انحصاری داشت .
دوام
دوام ساختمان های Tilt -Up در مقابل زلزله و نیروی جانبی از قبیل باد آزمایش شده است و مقاومت آن به اثبات رسیده است . ساختمان هایی که در اوایل سال 1906 ساخته شده اند ، امروزه هنوز پایدار هستند . حداقل ترک خوردگی ، نشست ، مقاومت در مقابل زنگ زدگی و آتش سوزی ، از جمله پارامترهای موثر در دوام سازه های Tilt-Up می باشد .
هزینه های بهره برداری :
دیوارهای بتنی Tilt-UP عایق حرارتی بوده و هزینه های گرم و خنک کردن ساختمان را به حداقل می رساند .
ساختمان های Tilt-Up به دلیل داشتن مزایایی همچون مقاومت در برابر آتش سوزی ، پایدار در مقابل باد و زلزله ، هزینه پرداخت حق بیمه کمتری نسبت به سایر ساختمان ها دارند .
ساختمان های Tilt-Up هزینه نگهداری کمتری لازم دارند . ساختمان Tilt-Up می تواند رنگ نشده و بدون هیچگونه اثر نامطلوبی باقی بماند و چنانچه رنگ شود ، فقط هر پنج تا ده سال یک بار نیاز به رنگ آمیزی مجدد خواهد داشت . سطوح خارجی بتن ، با خاصیت آسیب پذیری کم ، به آسانی شستشو یا مرمت می شوند .
توسعه پذیری
با برنامه ریزی دقیق قبلی ، ساختمان Tilt-Up می تواند طوری طراحی شودکه با جداکردن آسان و جایگزینی پانل های بتنی امکان توسعه آسان را بوجود آورد و یا اینکه ورودی های جدیدی را ایجاد کند .
کنترل صدا
اگر ساختمان نزدیک فرودگاه یا بزرگراه پر سرو صدایی واقع باشد ، خواص جذب بالای پانل های Tilt-Up محیط آرامی را فراهم خواهد کرد تا کار و زندگی در آنجا لذت بخش باشد .
پیوست های شماره 1 تصاویری از ساختمان های اجرا شده به روش Tilt-Up و جریان ساخت را به نظر می رسانند .
2- ساختمان های سبک
ساختمان های سبک با استفاده از Wood stud ( چوبی ) و یا Metal stud ( فلزی ) سال هاست در ممالک پیشرفته اجرا گردیده است که ذیلاً معرفی می گردد .
ساختمانهای سبک در آمریکا بسیار رایج است . در قدیم با چوب اجرا می شد به این ترتیب به طور معمول از چهار تراش های 5 تا 10 سانتی متر ( Wood Stud) اسکلت ساختمان را می ساختند و دو طرف چهارتراش را به نحوی نازک کاری می کردند .
با پیشرفت تکنولوژی ساختمان ، در نازک کاری از صفحات گچی یا بتنی پیش ساخته یک سانتیمتری استفاده می شود و با سوراخ کردن در Stud سیم برق ، لوله آب و ... را عبور می دهند و با گذاشتن ایزوله بین دو stud تبادل حرارتی و صدا راکم می کنند . همچنین پوشش گچی یا بتنی دیوار ، ساختمان ها را در مقابل آتش سوزی مقاوم می کند .
ساختمان های ساخته شده با Wood Stud را بدون استفاده از ستون ها و تیرهای فلزی تا چهارطبقه می توان طراحی کرد . اکنون در امریکا تعداد بسیار زیادی از ساختمان ها به این ترتبیب ساخته میشوند .
باگران شدن چوب و آسیب پذیری چوب در مقابل موریانه به جای چهارتراش (Wood Stud) از ناودانی های با ضخامت به طور متوسط کمتراز 2 میلیمتر استفاده می شود (metal stud) .
این روش همانند چوب اجرا می شود فقط به جای میخ از پیچ خودرو استفاده می شود وبه علت خاصیت ارتجاعی این stud ها ساختمانهای ( metal stud ) در مقابل زلزله بسیار مقاوم هستند و همچنین این نوع ساختمان ها را بدون استفاده از تیر و ستون فلزی می توان تاهفت طبقه ساخت .
قابل ذکر است که در ساختمان های بلند و Tilt-Up استفاه از ( metal stud) برای دیوارهای داخلی و دیوراهای داخلی و دیوارهای غیر باربر بسیار رایج است . بنابراین استفاده از آن راه حل بسیار مناسبی برای ساختمان های سبک و مسکونی است .
پیوست های شماره 2 تصاویری از ساختمان های اجرا شده با استفاده از wood stud و metal stud و جریان ساخت را به نظر می رسانند .
3- ساختمان های بلند سبک ( برج سازی ) با استفاده از Base Isolator or dumper
امروزه به لحاظ ایمنی ، سرعت ، قیمت و کیفیت در ساختمان های بلند از فونداسیون بتنی و نصب ایزولیتر در ستون ها و تیرهای پیش ساخته پیچ و مهره ای برای ایجاد مقاومت در برابر زلزله استفاده می شود .
در این ساختمان ها برای سقف ها از metal stud یا پوشش فلزی و از ورق های فولادی گالوانیزه که با اشکال متفاوت نورد شده است به عنوان قالب بتن با ضخامت 5 سانتیمتر و آرماتور برای دیوارها از ( metal stud ) ، ایزوله و صفحات گچی و بتنی استفاده می شود .
از محاسن این روش کم کردن از بار مرده ساختمان است که در تقلیل قیمت تمام شده و مقاوم سازی ساختمان بسیار موثر است . این روش در واقع به کارگیری قطعات درپی جهت ایجاد مفصل درساختمان است .
این قطعات جداکننده Seismic isolator نامیده می شوند که قابلیت انطعاف پذیری ( Flaxibility ) و خمیدگی ( Deflection ) باعث کاهش فشار وارده بر ساختمان می شوند .
Base Isolator ها در هر نوع ساختمان به خصوص ساختمان های بلند ، جدیدالاحداث و موجود قابل استفاده می باشد .
پیوست شماره 3 تصاویری از ساختمان های اجرا شده با استفاده از base isolator و جریان ساخت را به نظر می رسانند .
همه موارد فوق نشان دهنده بخشی از واقعیت ها و تکنولوژی روز آمد دنیا در امر ساخت و ساز میباشد.
در صورت به کار نگرفتن تکنولوژی روز دنیا دیگر پس از اتمام پروژه نمی توان سرنوشت پروژه را از سرنوشت و هرکس با این دیدگاه به مسائل نگریست آخر کار نگریست ، باید جهانی اندیشید و بومی عمل کرد و از تجربیات متراکم شده جهان برای ساخت و سازهایی که سه عامل آرامش ، آسایش و امنیت را تامین می کنند ، استفاده کرد .